POCZYNIONE OBSERWACJE

Niekiedy są to obserwacje poczynione przypadkowo lub relacje ludzi, którzy zostali narażeni na długotrwały wpływ zimna w wyniku kata­strof. Źródłem inspiracji do znanych badań P. F. Scholaindera, K. L. An­dersena, H. T. Hammela i Y. Leyninga nad metaboliczną adaptacją czło­wieka do zimna były relacje pozostałych przy życiu uczestników tragi­cznej wyprawy Hubbarda w głąb Labradoru w 1903 r. Wyprawa wyru­szyła w połowie lipca, lecz straciła w katastrofie łodzie i kierownika. Dwaj jej członkowie, którzy przeżyli, powrócili pieszo w końcu paź­dziernika, brnąc w samych skarpetach po głębokim o tej porze roku śniegu i sypiając pod przykryciem z cienkiego koca. Do osad ludzkich dotarli w stanie doskonałej adaptacji do zimna (jeden z uczestników wy­prawy musiał po powrocie wychodzić kilkakrotnie w ciągu nocy na mroźne powietrze, gdyż nie mógł spać w temperaturze pokojowej).