PARADOKSALNE SYTUACJE
W sytuacji bardzo zbliżonej do opisanej znajdują się też ludzie zmuszeni do pracy w pomieszczeniach zamkniętych, odizolowanych od świata zewnętrznego (np. niektóre procesy technologiczne mogą odbywać się tylko w zamkniętych, klimatyzowanych komorach, w pomieszczeniach takich znajdują się niektóre instalacje wojskowe itd.). Paradoksalne sytuacje powstają w związku z przelotem na długich trasach, zwłaszcza ze wschodu na zachód. Wobec różnicy czasu miejscowego, człowiek startujący po południu jakiegoś dnia może wylądować rankiem . . . tego samego dnia. Do niedawna fakty takie miały znaczenie tylko ciekawostki. Ostatnio rozwój transportu i komunikacji lotniczej na trasach transoceanicznych sprawił, że wspomniane kolizje rytmu biologicznego z rytmem astronomicznym dotyczą dużej i zwiększającej się szybko liczby personelu latającego, co ze względu na znaczenie stałej, pełnej sprawności psychofizycznej tego personelu odgrywa zrozumiałą rolę. Zagadnienie to odnosi isię też do pewnych kategorii pasażerów, których wkrótce po przelocie oczekuje wytężona praca.