KOSMONAUTYKA

Wreszcie — kosmonautyka. Podczas lotów wokół Ziemi częstotliwość zmian dni i nocy zależy od orbity, po jakiej porusza się statek ko­smiczny. Podczas lotów międzyplanetarnych w ogóle nie będzie astrono­micznych dni i nocy. Do krańcowych warunków życia człowieka przybywa więc jeszcze jeden: desynchronizacja (lub nawet zniknięcie) astronomicznego rytmu dnia i nocy, rvtmu czuwania i aktywności oraz spoczynku i snu człowieka, 24-godzinnego rytmu biologicznego funkcji jego ustroju.Wszystkie omówione względy skłaniają do postawienia pytania: jaka jest natura biologicznej rytmiki funkcji ustroju, jakie ma ona znaczenie dla życia, a przede wszystkim — jakie następstwa grożą ustrojowi w wy­padku naruszenia jej w opisanych wyżej sytuacjach? To ostatnie pytanie jest nie tylko ważne teoretycznie, ale ma też znaczenie praktyczne. Jeżeli desynchronizacja rytmu zmian w środowisku (dzień — noc) i rytmu funkcji ustroju lub zakłócenie rytmu biologicznego zmniejszają spraw­ność psychofizyczną — zagraża to zarówno zdrowiu człowieka, jak i efektywności jego działania.